Ngành sản xuất phân bón tại Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Sự gia tăng của hàng nhập khẩu và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm cũng như bảo vệ môi trường đang tạo áp lực lớn lên các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước. Tính đến hết tháng 6, Việt Nam có gần 800 cơ sở sản xuất phân bón với tổng công suất sản xuất hơn 20 triệu tấn mỗi năm. Đáng chú ý, công suất sản xuất phân bón hữu cơ đã đạt khoảng 4,7 triệu tấn, cho thấy sự chuyển dịch hướng tới các sản phẩm phân bón thân thiện hơn với môi trường.
Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Huỳnh Tấn Đạt cho biết, các nhà máy sản xuất phân bón trong nước đã có thể sản xuất hầu hết các loại phân bón chủ lực như phân lân, phân urê, phân NPK. Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng trong nước mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, vẫn còn một số loại phân bón phụ thuộc vào nhập khẩu, điển hình là phân kali và phân SA. Điều này cho thấy sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu và yêu cầu về đa dạng hóa nguồn cung.
Phân bón hữu cơ đã có sự phát triển đáng kể với nhiều cơ sở sản xuất được thành lập, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu sang các thị trường quốc tế. Ông Phùng Hà, Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, cho biết chất lượng và chủng loại phân bón không ngừng được nâng cao. Nhiều doanh nghiệp đã tích cực nghiên cứu và ứng dụng thành công khoa học-công nghệ vào sản xuất, tạo ra các dòng sản phẩm phân bón thế hệ mới. Các sản phẩm này, như phân bón giải phóng có kiểm soát, giải phóng chậm, đã mang lại hiệu quả cao đối với cây trồng và góp phần vào việc cải thiện chất lượng nông sản.
Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, ngành sản xuất phân bón vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Công nghệ sản xuất ở một số nhà máy còn lạc hậu, dẫn đến việc sản xuất ra các sản phẩm phân bón chất lượng thấp. Để nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh, các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ tiên tiến và đổi mới công nghệ sản xuất. Hiệp hội Phân bón Việt Nam đề nghị Nhà nước cần có chính sách để tạo môi trường công bằng cho ngành sản xuất phân bón trong nước phát triển. Sự hỗ trợ từ chính phủ sẽ giúp các doanh nghiệp trong nước có thể cạnh tranh lành mạnh với hàng nhập khẩu và đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của thị trường.