Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tìm kiếm giải pháp để thích ứng và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Điều này cho thấy sự dịch chuyển trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển trong bối cảnh hiện nay.
Không chỉ các doanh nghiệp xuất khẩu, mà còn nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước cũng ưu tiên tìm kiếm thị trường mới, với 34,9% lựa chọn này. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm thị trường nguyên liệu đầu vào từ đối tác khác. Việc đa dạng hóa thị trường và nguồn nguyên liệu giúp các doanh nghiệp giảm sự phụ thuộc vào một thị trường nhất định và tăng cường khả năng cạnh tranh.
Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và hướng nhiều hơn tới giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất. Điều này cho thấy sự khác biệt trong chiến lược kinh doanh giữa các ngành và lĩnh vực.
Một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro thuế quan mà còn mở rộng thị trường và tăng cường cơ hội kinh doanh.
Các doanh nghiệp cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có lợi thế đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương. Để tạo thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.
Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.
Để hỗ trợ doanh nghiệp, Chính phủ cần có những chính sách và giải pháp phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới và phát triển thị trường trong nước. Bên cạnh đó, việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp và cải thiện môi trường kinh doanh cũng là những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức và tận dụng các cơ hội kinh doanh mới.