Xuất khẩu tôm Việt Nam dự kiến sẽ có sự chững lại trong tháng 7 so với hai tháng trước đó là tháng 5 và tháng 6, theo dự báo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (Vasep). Điều này có thể được lý giải bởi việc nhiều đơn hàng đã được thực hiện sớm trong giai đoạn hoãn thuế đối ứng.

Quyết định tạm hoãn áp thuế của Mỹ, có hiệu lực đến ngày 1/8, đã tạo điều kiện cho một số doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu thêm hàng trong nửa đầu tháng 7. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng tâm lý dè dặn vẫn đang phổ biến trên thị trường, gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến triển vọng xuất khẩu tôm trong thời gian sắp tới.

Vasep cũng cho biết, mặc dù tình hình xuất khẩu có thể gặp khó khăn trong ngắn hạn, nhưng các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn cần tập trung vào việc duy trì chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của thị trường và tăng cường khả năng cạnh tranh. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần theo dõi sát sao các diễn biến thị trường và chính sách thương mại để có thể kịp thời điều chỉnh chiến lược kinh doanh.

Một yếu tố quan trọng khác là các doanh nghiệp cần phải tận dụng tối đa các FTA mà Việt Nam đã tham gia, như EVFTA, để tăng cường xuất khẩu thuỷ sản, trong đó có mặt hàng tôm, sang các thị trường đối tác.

Trước những thách thức và cơ hội đan xen, Vasep khuyến cáo các doanh nghiệp xuất khẩu cần bám sát tình hình, tăng cường phối hợp và chia sẻ thông tin để có thể ứng phó phù hợp với các biến động của thị trường xuất khẩu, đảm bảo tăng trưởng bền vững cho ngành thuỷ sản Việt Nam trong thời gian tới.

Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tìm kiếm giải pháp để thích ứng và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Điều này cho thấy sự dịch chuyển trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển trong bối cảnh hiện nay.

Không chỉ các doanh nghiệp xuất khẩu, mà còn nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước cũng ưu tiên tìm kiếm thị trường mới, với 34,9% lựa chọn này. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm thị trường nguyên liệu đầu vào từ đối tác khác. Việc đa dạng hóa thị trường và nguồn nguyên liệu giúp các doanh nghiệp giảm sự phụ thuộc vào một thị trường nhất định và tăng cường khả năng cạnh tranh.

Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và hướng nhiều hơn tới giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất. Điều này cho thấy sự khác biệt trong chiến lược kinh doanh giữa các ngành và lĩnh vực.

Một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro thuế quan mà còn mở rộng thị trường và tăng cường cơ hội kinh doanh.

Các doanh nghiệp cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có lợi thế đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương. Để tạo thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.

Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, Chính phủ cần có những chính sách và giải pháp phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới và phát triển thị trường trong nước. Bên cạnh đó, việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp và cải thiện môi trường kinh doanh cũng là những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức và tận dụng các cơ hội kinh doanh mới.