>> Sửa Nghị định kinh doanh xăng dầu: Cần tạo cơ chế cạnh tranh bình đẳng

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ – Lê Minh Khái tại Công văn số 488/VPCP-KTTH ngày 30/01/2023 về việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, sau khi tham khảo các doanh nghiệp và một số chuyên gia, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có văn bản góp ý.

VCCI vừa có văn bản góp ý về việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu – Ảnh minh họa: BCT

Cụ thể, về phương thức điều hành giá, theo VCCI, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng xăng dầu lan rộng trên cả nước trong thời gian qua xuất phát chủ yếu từ phương thức quản lý giá của Nhà nước đặt trong bối cảnh biến động trên thế giới.

Thứ nhất, ngay trước mỗi kỳ điều chỉnh giá có tình trạng găm hàng hoặc cố tình nhập hàng nhỏ giọt dẫn đến thiếu hụt đã diễn ra từ lâu. Sự thiếu hụt này chỉ diễn ra vài ngày trước mỗi kỳ điều hành giá và hết ngay khi giá trong nước được điều chỉnh theo giá thế giới. Trước đây, khi giá xăng dầu thế giới ít biến động, giá điều hành không khác nhiều so với giá thế giới nên sự thiếu hụt xăng trước mỗi kỳ điều chỉnh diễn ra không phổ biến. Tuy nhiên, khi giá thế giới biến động mạnh như trong nửa cuối năm 2022 thì tình trạng này lan rộng và gây tác động lớn đến xã hội.

Thứ hai, gần đây bắt đầu xuất hiện tình trạng thiếu hụt xăng dầu ngay cả sau khi điều hành giá. Điều này là do các chi phí kinh doanh xăng dầu tăng (premium, chi phí vận chuyển, chi phí bảo hiểm, chi phí lãi vay, và các chi phí phát sinh khác) trong năm 2022 nhưng chưa kịp phản ánh trong giá điều hành.

Cũng theo VCCI, thời gian qua, Bộ Công Thương ngăn chặn tình trạng thiếu xăng bán lẻ bằng cách xử phạt cây xăng đóng cửa. Các cây xăng có thể vì sợ bị phạt mà vẫn chấp nhận mở cửa nhưng cố tình bán nhỏ giọt cho người tiêu dùng, khiến người tiêu dùng phải xếp hàng mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế và chỉ có tác dụng trong ngắn hạn. Nếu tình trạng giá bán thấp hơn chi phí kéo dài thì các doanh nghiệp sẽ không chỉ bán hàng nhỏ giọt trước mắt mà sẽ không đầu tư mới, thậm chí rời bỏ thị trường trong dài hạn. Khi đó, hạ tầng năng lượng của quốc gia sẽ bị xuống cấp, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đời sống sinh hoạt của người dân và an ninh năng lượng quốc gia.

Về phương thức điều hành giá, Bộ Công Thương đưa ra hai phương án. Phương án 1 – Nhà nước tiếp tục định giá xăng dầu và sửa đổi công thức tính giá để bảo đảm tính đúng, tính đủ, kịp thời các chi phí trong giá cơ sở. Công thức tính cụ thể sẽ do Bộ Tài chính đề xuất. Phương án 2 – Nhà nước không định giá xăng dầu mà sẽ do cung cầu của thị trường quyết định. Tại văn bản số 288/BCT-TTTN ngày 18/01/2023, Bộ Công Thương ưu tiên lựa chọn phương án 1.

>> Giải pháp ổn định giá xăng dầu cho năm 2023

Trong đó, VCCI đề nghị cân nhắc phương án điều hành giá xăng dầu theo nguyên tắc thị trường – Ảnh minh họa: ĐCS

Trong đó, đối với phương án 1, VCCI lo ngại về tính hợp lý và khả thi của phương án này. Và lưu ý, tinh thần “tính đúng, tính đủ” chi phí cho doanh nghiệp không phải đến bây giờ mới được đưa ra khi xây dựng công thức tính giá. Các Nghị định 95/2021/NĐ-CP, Nghị định 83/2014/NĐ-CP và các văn bản trước đó đều coi việc “tính đúng, tính đủ” chi phí cho doanh nghiệp là nguyên tắc khi xây dựng công thức tính giá. Tuy nhiên, trên thực tế điều này đã không làm được, vì nhiều lý do:

Thứ nhất, tính toán chi phí này rất phức tạp, nhiều thông số đầu vào không có cơ sở tham chiếu hoặc rất dễ bị báo cáo sai lệch. Đối với phần chi phí mua xăng có giá tham chiếu trên sàn giao dịch thế giới thì tương đối rõ. Nhưng phần chi phí khác như premium hợp đồng với nước ngoài, chi phí vận chuyển, bảo hiểm, premium trong nước, chi phí bán hàng, chi phí lãi vay và các chi phí khác thì mỗi doanh nghiệp, mỗi lô hàng, mỗi kho xăng, mỗi cây xăng lại khác nhau. Nhà nước có thể yêu cầu doanh nghiệp báo cáo nhưng lại luôn phải đối mặt với nguy cơ doanh nghiệp kê khai cao lên nhằm có được giá bán cao hơn. Kể cả trường hợp có kiểm toán thì cũng chỉ xác thực được số liệu trên sổ sách, chứ rất khó phát hiện trường hợp doanh nghiệp “gửi giá” thông đồng với đối tác để đẩy chi phí lên. Hơn nữa, các chi phí này thường được ghi theo năm kế toán, tức là phải đợi hết năm mới có con số chính xác, trong khi chi phí thực có thể biến đổi mạnh vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.

Thứ hai, như đã phân tích trong Tờ trình của Bộ Công Thương, chi phí định mức này sẽ lấy theo mức bình quân gia quyền chi phí của các doanh nghiệp. Tức là sẽ có khoảng một nửa số doanh nghiệp (tính theo thị phần) có chi phí cao hơn mức trung bình sẽ không còn động lực kinh doanh khi chi phí cao hơn giá bán. Nguy cơ đứt gãy nguồn cung ứng xăng dầu như giai đoạn vừa qua vẫn có thể diễn ra bất kỳ lúc nào. Để ngăn chặn tình trạng này thì buộc phải tăng lợi nhuận định mức cho các doanh nghiệp để bảo đảm doanh nghiệp có động lực kinh doanh. Nhưng như vậy sẽ khiến giá bán xăng dầu cao, tác động tiêu cực đến kinh tế, xã hội.

“Như vậy, nếu chọn phương án 1 sẽ tiếp tục lặp lại tình trạng bất cập như đã diễn ra thời gian qua mà không có cách nào khắc phục được.

Đối với phương án 2, giá bán do cung cầu quyết định thì sẽ phụ thuộc vào mức độ cạnh tranh của thị trường. Nếu thị trường có mức độ cạnh tranh cao thì giá bán sẽ rất sát với chi phí. Ngược lại, nếu thị trường có ít nhà cung cấp hoặc các nhà cung cấp bắt tay với nhau để nâng giá (thoả thuận hạn chế cạnh tranh) thì giá bán sẽ cao hơn chi phí. Để khắc phục tình trạng này, cần thúc đẩy tính cạnh tranh của thị trường bằng nhiều biện pháp như cho phép mở các cây xăng gần nhau, cho phép các cây xăng nhập hàng từ nhiều nguồn, hạ rào cản gia nhập thị trường xăng dầu (các vấn đề này sẽ được phân tích ở phần sau) và điều tra hành vi thoả thuận hạn chế cạnh tranh khi có dấu hiệu”, VCCI góp ý.

Với những phân tích trên, VCCI đề nghị cân nhắc lựa chọn phương án 2. Bởi, lựa chọn phương án 2 sẽ có biện pháp khắc phục nhược điểm, trong khi phương án 1 không có biện pháp hiệu quả để khắc phục nhược điểm.

Trong trường hợp lần sửa đổi này tạm thời lựa chọn phương án 1 thì cần có lộ trình để sớm sửa đổi theo phương án 2. Bởi theo VCCI, nếu cơ chế quản lý giá này kéo dài thì an ninh năng lượng luôn bấp bênh và hạ tầng năng lượng sẽ không được đầu tư, phát triển, nhanh chóng xuống cấp.

Bên cạnh đó, trong văn bản số 288/BCT-TTTN ngày 18/01/2023, Bộ Công Thương đề nghị trước mắt sẽ chỉ sửa đổi một số nội dung để khắc phục bất cập, hạn chế trong triển khai Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP và về lâu dài thì sẽ cân nhắc sửa đổi một cách căn bản tư duy quản lý điều hành, thực hiện việc quản lý điều hành giá theo cơ chế thị trường, tăng tính chủ động của doanh nghiệp trong việc xác định giá bán lẻ xăng dầu trên thị trường.

Tuy nhiên, Công văn này chưa xác định rõ khi nào sẽ thực hiện việc này. Nếu tiếp tục kéo dài thì các vướng mắc căn bản của phương thức Nhà nước định giá sẽ không được xử lý. Do đó, VCCI đề nghị Bộ Công Thương xin ý kiến Chính phủ về việc xác định thời điểm và lộ trình thay đổi phương thức quản lý giá xăng dầu theo hướng thị trường ngay trong Tờ trình xây dựng Nghị định sửa đổi lần này.

Góp ý về về chiết khấu tối thiểu trong bán lẻ xăng dầu, VCCI cho rằng, mấu chốt vấn đề vẫn là xử lý cơ chế giá bán lẻ xăng dầu – Ảnh minh họa: VietNam+

Ngoài những nội dung đã nêu, góp ý về chiết khấu tối thiểu trong bán lẻ xăng dầu, VCCI cho biết, thời gian vừa qua, nhiều doanh nghiệp bán lẻ phản ánh tình trạng chiết khấu bán lẻ bằng 0 hoặc thậm chí âm. Điều này khiến các cửa hàng bán lẻ không muốn bán hàng, nhưng buộc phải bán vì nếu không sẽ bị cơ quan chức năng xử phạt. Cần lưu ý rằng, trong trường hợp giá bán lẻ điều hành thấp hơn toàn bộ chi phí của chuỗi cung ứng thì các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng sẽ không có động lực để kinh doanh. Nhà nước yêu cầu các doanh nghiệp buộc phải kinh doanh để cung cấp xăng dầu cho nền kinh tế thì khoản âm chi phí lớn hơn giá bán này chắc chắn sẽ do một chủ thể nào đó trong chuỗi cung ứng gánh chịu.

“Với cách thiết kế quy định như hiện nay, khi giá bán lẻ điều hành thấp hơn chi phí thì khoản âm này chủ yếu sẽ đổ vào doanh nghiệp bán lẻ bởi doanh nghiệp bán buôn có quyền chủ động giá bán buôn và không bị xử phạt khi ngừng bán hàng. Do đó, mấu chốt vấn đề vẫn là xử lý cơ chế giá bán lẻ xăng dầu”, VCCI đánh giá.

Theo VCCI, nhiều doanh nghiệp kiến nghị với VCCI để kiến nghị Chính phủ và Bộ Công Thương, phải quy định mức chiết khấu tối thiểu cho các cửa hàng bán lẻ. Về vấn đề này, Bộ Công Thương đưa ra hai phương án: Phương án 1 – không quy định cụ thể mức chiết khấu. Phương án 2 – quy định mức chiết khấu tối thiểu trong kinh doanh xăng dầu. Bộ Công Thương lựa chọn phương án 1 với lý do đây là quan hệ dân sự, giành quyền chủ động cho các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, với cách thức này thì Nhà nước đang can thiệp vào thị trường một cách nửa vời. Một mặt Nhà nước tôn trọng quan hệ dân sự bằng cách không quy định chiết khấu tối thiểu hay giá bán buôn tối đa và không xử phạt bên bán buôn khi dừng bán hàng. Mặt khác, Nhà nước lại can thiệp vào quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp bán lẻ bằng cách quy định giá bán lẻ tối đa và xử phạt khi cửa hàng bán lẻ ngừng bán. Chính sự thiếu nhất quán trong chính sách này đã gây ra những hệ quả như trên đã trình bày và phân tích.

Với lý do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo điều chỉnh quy định theo hướng như: Trong trường hợp Nhà nước không can thiệp vào giá, để cung cầu thị trường quyết định giá, thì không quy định mức chiết khấu bán lẻ tối thiểu; Trong trường hợp Nhà nước tiếp tục can thiệp vào giá bán lẻ thì cần đồng thời điều hành chiết khấu tối thiểu (hoặc giá bán buôn tối đa) để bảo đảm đồng bộ cơ chế quản lý.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu đề xuất mức chiết khấu tối thiểu

Theo đó, cũng tại văn bản góp ý về việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ – Lê Minh Khái tại Công văn số 488/VPCP-KTTH ngày 30/01/2023. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, cơ quan soạn thảo nên cân nhắc việc cho phép các đại lý bán lẻ xăng dầu được lấy hàng từ nhiều nguồn.

VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc cho phép các đại lý bán lẻ xăng dầu được lấy hàng từ nhiều nguồn – Ảnh minh họa: SGĐT

Cụ thể, trong Dự thảo, Bộ Công Thương đưa ra hai phương án, không cho phép (phương án 1) và cho phép (phương án 2) các cửa hàng bán lẻ xăng dầu được lấy hàng từ nhiều nguồn. Về vấn đề này, VCCI đề nghị lựa chọn phương án 2, cho phép cửa hàng bán lẻ được lấy xăng từ nhiều nguồn.

Theo VCCI, mặc dù cũng thống nhất lựa chọn phương án 2, nhưng trong Tờ trình, Bộ Công Thương vẫn thể hiện sự lo ngại nếu quy định như vậy sẽ trái Luật Thương mại, khó kiểm soát chất lượng xăng dầu và không có đơn vị chịu trách nhiệm cung cấp xăng cho cửa hàng bán lẻ khi nguồn cung khan hiếm. Các lo ngại này không thực sự thoả đáng, bởi:

Thứ nhất, quy định này trái Luật Thương mại là do Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP đã ấn định rằng cửa hàng bán lẻ chỉ có thể bán theo hình thức giao nhận đại lý. Trong khi đó, việc bán lẻ các mặt hàng có thể được thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau theo thoả thuận của các bên, trong đó có hình thức đại lý, hình thức nhượng quyền và hình thức mua đứt bán đoạn. Việc hai Nghị định này không cho phép các cửa hàng bán lẻ kinh doanh theo hình thức mua đứt bán đoạn là trái với quyền tự do kinh doanh trong Luật Doanh nghiệp và Luật Thương mại.

Thứ hai, chất lượng xăng dầu vẫn có thể kiểm soát tốt mà không cần giới hạn quan hệ phân phối 1:1. Hiện nay, mỗi khi giao xăng dầu từ xe bồn cho các cửa hàng bán lẻ, các bên luôn tiến hành lấy và lưu mẫu hàng hoá. Nếu chất lượng xăng dầu bán cho người tiêu dùng có vấn đề thì luôn có thể kiểm tra lại các mẫu xăng trên, truy nguồn để xác định trách nhiệm của các bên. Hơn nữa nhiều nhà phân phối xăng dầu đang nhập hàng từ nhiều đầu mối nên việc yêu cầu cửa hàng bán lẻ chỉ được nhập từ một nguồn không có nhiều ý nghĩa.

Thứ ba, lo ngại cho phép cơ sở bán lẻ nhập hàng của nhiều nguồn sẽ dẫn đến không có đơn vị phân phối chịu trách nhiệm cung cấp xăng dầu là không có căn cứ. Hiện nay, các đơn vị bán buôn khi thiếu nguồn hoặc muốn găm hàng vẫn dừng cung cấp hàng cho đơn vị bán lẻ (bằng cách nâng giá bán buôn lên hay cắt chiết khấu xuống) mà pháp luật không có cách nào hạn chế tình trạng này. Thêm vào đó, khi cho phép nhập hàng của nhiều nhà cung cấp thì bên bán lẻ chủ động hơn và rủi ro đứt gãy nguồn cung giảm đi.

Cùng với đó, VCCI cũng cho rằng cần cân nhắc điều chỉnh như: Cho phép cửa hàng bán lẻ được lựa chọn hình thức kinh doanh, có thể làm đại lý hoặc nhận nhượng quyền cho một thương nhân phân phối, hoặc làm có thể lựa chọn hình thức mua đứt bán đoạn; Trong trường hợp cửa hàng bán lẻ làm đại lý hoặc nhận nhượng quyền thì chỉ được nhập hàng của một thương nhân phân phối. Thương nhân phân phối sẽ chịu trách nhiệm về chất lượng và giá cả hàng hoá theo quy định pháp luật;

Trong trường hợp cửa hàng bán lẻ lựa chọn hình thức mua đứt bán đoạn thì cho phép nhập hàng của nhiều đơn vị bán buôn. Lúc này, cửa hàng bán lẻ sẽ chịu trách nhiệm về chất lượng và giá cả của hàng hoá theo quy định của pháp luật; Sửa đổi quy định mẫu Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh bán lẻ xăng dầu theo hướng bỏ nội dung ghi tên đơn vị bán buôn cho cửa hàng bán lẻ.

>> Doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu gửi đơn “cầu cứu” Thủ tướng

Gắn trách nhiệm của thương nhân đầu mối cung cấp hàng cho các thương nhân phân phối khi nguồn cung xăng dầu khó khăn, theo VCCI, lo ngại này không thực sự cần thiết – Ảnh minh họa: BĐT

Bên cạnh đó, góp ý về quyền và nghĩa vụ của thương nhân phân phối và tổng đại lý, VCCI cho biết, Bộ Công Thương dự định sẽ bổ sung quy định thương nhân phân phối chỉ được phép nhập hàng của 03 thương nhân đầu mối và không được lấy hàng từ thương nhân phân phối khác. Quy định này được thuyết minh nhằm gắn trách nhiệm của thương nhân đầu mối cung cấp hàng cho các thương nhân phân phối khi nguồn cung xăng dầu khó khăn.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, lo ngại này không thực sự cần thiết. Bởi, nếu bối cảnh nguồn cung xăng dầu gặp khó khăn thì việc các thương nhân đầu mối ưu tiên bán hàng trong hệ thống của mình hay bán cho các thương nhân phân phối khác cũng không làm thay đổi tổng thể nguồn cung trên thị trường. Để xử lý vấn đề các bên găm hàng thì cần tăng tính linh hoạt của thị trường nhằm tạo thuận lợi cho các thương nhân chuyển hàng từ nơi thừa đến nơi thiếu, chứ không nên hạn chế, cản trở chuỗi phân phối. Quan trọng hơn là chính sách cần xử lý vấn đề giá cả để các bên có động lực kinh doanh. Còn nếu nguồn cung thế giới đã thiếu hoặc giá bị định quá thấp thì thương nhân đầu mối bán hàng cho ai cũng không có nhiều khác biệt. 

Về quyền và nghĩa vụ của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, theo VCCI, Bộ Công Thương đưa ra phương án Nhà nước sẽ hỗ trợ tài chính đối với các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu khi các doanh nghiệp này thua lỗ, nhằm bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho nền kinh tế. Việc hỗ trợ tài chính này về bản chất là việc Nhà nước dùng tiền ngân sách để khiến chi phí kinh doanh của doanh nghiệp giảm xuống trong khi Nhà nước vẫn duy trì giá bán xăng dầu ở mức thấp và thu các loại thuế đối với xăng dầu.

“Điều này dường như không cần thiết khi mà có một giải pháp khác tốt hơn rất nhiều là Nhà nước tăng giá bán lẻ xăng dầu sao cho phản ánh đúng chi phí của doanh nghiệp hoặc cho doanh nghiệp tự quyền quyết định giá. Khi đó, doanh nghiệp sẽ có động lực để kinh doanh mà không cần bất kỳ một sự hỗ trợ nào”, VCCI góp ý.

VCCI cũng đề nghị bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu – Ảnh minh họa: BGT

Ngoài ra, về Quỹ bình ổn giá xăng dầu, theo thuyết minh của Bộ Công Thương, mục tiêu của Quỹ bình ổn là nhằm khiến giá xăng dầu không tăng và giảm quá mạnh, từ đó giúp tránh lạm phát kỳ vọng, lạm phát tâm lý. Theo đó, nếu không có Quỹ thì khi giá xăng tăng sẽ khiến giá cả hàng hoá khác tăng theo, nhưng khi giá xăng giảm thì giá cả hàng hoá khác không giảm theo (nguyên tắc sticky price). Cơ quan Nhà nước kỳ vọng rằng Quỹ bình ổn sẽ giúp làm giảm biên độ biến động giá xăng dầu trong nước.

Theo VCCI, đây là mong muốn hợp lý. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của TS. Phạm Thế Anh thì việc điều hành Quỹ thời gian qua đã không đạt được mục tiêu này – sự biến động giá của xăng dầu sau khi sử dụng Quỹ không có sự khác biệt lớn khi so sánh với trường hợp không sử dụng Quỹ.

Đồng thời, lý giải cho sự khác biệt giữa kỳ vọng của nhà làm chính sách và thực tiễn này, TS. Phạm Thế Anh cho rằng nguyên nhân là do nhà điều hành không thể tiên đoán được giá xăng dầu trong tương lai. Nếu muốn giảm được biên độ biến động giá, nhà điều hành cần dự đoán được giá xăng dầu thế giới. Ví dụ, nếu tại kỳ điều hành thứ nhất, giá thế giới tăng so với trước đó, nhà điều hành xả Quỹ để giá trong nước không tăng mạnh so với trước đó. Nếu tại kỳ điều hành thứ hai, giá thế giới giảm so với kỳ trước đó, thì quyết định xả Quỹ này có tác dụng giảm biến động giá. Tuy nhiên, nếu tại kỳ điều hành thứ hai, giá thế giới lại tiếp tục tăng thì quyết định xả Quỹ tại kỳ điều hành thứ nhất lại khiến giá biến động mạnh hơn tại kỳ thứ hai. Nhà điều hành luôn rơi vào tình trạng không thể dự đoán được giá thế giới sẽ diễn biến thế nào vào kỳ sau để có quyết định trích hay xả Quỹ đúng đắn. 

Như vậy, cả lý thuyết và thực tiễn đều cho thấy Quỹ bình ổn không đạt được mục tiêu giúp bình ổn giá như mong muốn của Nhà nước. Do đó, VCCI đề nghị bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Góp ý về dự trữ lưu thông, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lựa chọn phương án 2, theo đó, cần có phương án hỗ trợ từ phía Nhà nước đối với các chi phí phát sinh để thực hiện nghĩa vụ dự trữ lưu thông bắt buộc. Bởi, trong điều kiện thị trường bình thường, các doanh nghiệp cũng chỉ dự trữ lưu thông vừa đủ, chứ không có động lực dự trữ quá nhiều như yêu cầu an ninh năng lượng của Nhà nước, kể cả khi giá bán được điều hành cao hoặc doanh nghiệp được quyền tự quyết định giá thì.

Do đó, để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia luôn được bảo đảm, VCCI đề nghị cần xử lý theo phương án như: Trong trường hợp Nhà nước vẫn điều hành giá thì cần tính chi phí dự trữ lưu thông vào giá bán lẻ để bảo đảm nguyên tắc tính đúng tính đủ chi phí; Trong trường hợp giá được vận hành theo cung cầu thị trường thì Nhà nước cần chi trả chi phí dự trữ xăng dầu này, có thể theo hình thức đặt hàng giao nhiệm vụ hoặc đấu thầu từ nguồn ngân sách.

Cũng tại văn bản góp ý, bên cạnh những nội dung đã nêu, về các vấn đề cạnh tranh và cấu trúc thị trường. Theo VCCI, việc Nhà nước không điều hành giá mà để cung cầu của thị trường quyết định thì luôn phải đi kèm với tăng cường tính cạnh tranh của thị trường. Chỉ có áp lực cạnh tranh mới khiến nhà cung cấp không thể tăng giá một cách bất hợp lý.

Đồng thời, cần thiết kế lại thị trường xăng dầu theo hướng giảm các tầng nấc trung gian. Có thể cân nhắc phương án quản lý theo các công đoạn của kinh doanh xăng dầu gồm: (1) sản xuất; (2) nhập khẩu; (3) bán buôn; (4) bán lẻ; (5) các dịch vụ hỗ trợ.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng

Theo đó, nhằm trao đổi, thảo luận về những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, sáng ngày 09/02, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và VCCI đã tổ chức Hội thảo Lấy ý kiến hoàn thiện dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi).

Toàn cảnh Hội thảo lấy ý kiến hoàn thiện dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi)

Phát biểu tại Hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường -Lê Quang Huy cho biết, sau gần 12 năm thực thi, các quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các văn bản hướng dẫn đã góp phần thay đổi mạnh mẽ, đồng thời kiến tạo các khung khổ, nền tảng cơ bản để thúc đẩy công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Việt Nam. Luật có phạm vi tác động, ảnh hưởng rộng rãi, không chỉ đối với người tiêu dùng mà còn doanh, cung đối với cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân kinh doanh cung cấp các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và các cơ quan tổ chức có liên quan.

Bên cạnh các kết quả tích cực, các quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng đã bộc lộ những hạn chế, bất cập. Một số quy định không còn phù hợp với thực tiễn và hệ thống pháp luật hiện hành, trong đó có các quy định quan trọng liên quan đến phạm vi, đối tượng điều chỉnh, giao dịch giữa tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng, giải quyết tranh chấp về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…

Do đó, việc hoàn thiện quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (trong đó quan trọng nhất là sửa đổi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng) làm tiền đề cho việc tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là nhu cầu cấp thiết và cần sớm được triển khai nhằm bảo vệ hiệu quả quyền lợi của người tiêu dùng trong bối cảnh mới.

Chủ tịch VCCI – Phạm Tấn Công cho ý kiến tại Hội thảo

Đồng tình với quan điểm của Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường về tính cấp thiết phải sửa đổi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch VCCI – Phạm Tấn Công chia sẻ, khách hàng là thượng đế luôn là mục tiêu của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người tiêu dung. Doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển cần phải giữ nền tảng phục vụ tốt người tiêu dùng trong điều kiện lý tưởng, hài hòa lợi ích cả hai bên… tuy nhiên, với những lý do khách quan, người tiêu dùng đơn lẻ thường là bên yếu thế trong mối quan hệ này. Đây là lý do pháp luật bảo vệ người tiêu dùng ra đời và không ngừng sửa đổi.

“Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi các hình thức kinh doanh tư duy truyền thống ngày càng đa dạng và phát triển, việc bảo vệ người quyền lợi người tiêu dùng được cho là khía cạnh của nền văn hóa kinh doanh quốc gia, thể hiện văn minh của xã hội phát triển, đảm bảo sự phát triển cân bằng bền vững của thị trường cũng như của xã hội, doanh nghiệp Việt Nam. Trong bối cảnh cạnh tranh trong nước cũng như quốc tế ngày càng sâu rộng, ngày càng chú trọng nhiều hơn đến chất lượng hàng hóa dịch vụ cung cấp, thậm chí không ít doanh nghiệp còn đặt ra những tiêu chuẩn trên yêu cầu quy định của pháp luật trong việc đảm bảo chất lượng hàng hóa, dịch vụ”, Chủ tịch Phạm Tấn Công chia sẻ.

Theo Chủ tịch Phạm Tấn Công, đây chính là hành động trực tiếp bảo vệ quyền lợi của người tiêu dung, với mục tiêu thúc đẩy phát triển văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp, xây dựng văn hóa kinh doanh quốc gia, thời gian vừa qua, VCCI đã công bố 6 quy tắc đạo đức doanh nhân… trong đó, các quy tắc kinh doanh liêm chính, bình đẳng, công bằng, tuân thủ pháp luật chính là hướng tới bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

“Đông đảo các doanh nghiệp, Hiệp hội doanh nghiệp tham gia Hội thảo góp ý Dự án Luật Bảo vệ người tiêu dùng hôm nay là minh chứng cho việc đạo đức kinh doanh, văn hóa kinh doanh đang ngày càng được chú trọng… tuy nhiên, nhìn nhận thẳng thắn, tuy đã được hình thành từ lâu nhưng cho đến nay chính sách pháp luật để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn được nhận định là chính sách phức tạp. Vì vậy, VCCI cho rằng, các quy định cần được sửa đổi theo hướng, đơn giản, minh bạch và dễ thực hiện”, Chủ tịch Phạm Tấn Công bày tỏ.

Các đại biểu tham dự cho ý kiến tại Hội thảo

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã tập trung đóng góp nhiều ý kiến về trách nhiệm bảo vệ thông tin của người tiêu dùng trùng lặp, chồng chéo với các quy định trong Nghị định Bảo vệ dữ liệu cá nhân; vai trò của cơ quan Nhà nước và tổ chức xã hội trong quá trình thương lượng; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong việc bán hàng đa cấp… đồng thời, cho ý kiến việc bảo vệ người tiêu dùng trong bối cảnh công nghệ số, công nghệ thông tin phát triển; bảo vệ thông tin dữ liệu của người tiêu dùng; bảo vệ người tiêu dùng thông qua bên thứ ba…

Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo Dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Công Thương – Nguyễn Sinh Nhật Tân cảm ơn những ý kiến đóng góp của các đại biểu, chuyên gia, doanh nghiệp đối với dự án Luật. Những ý kiến, đề xuất của dự án Luật sẽ được Bộ Công Thương tiếp tục tiếp thu, chỉnh sửa, làm rõ hơn để trình Quốc hội cho ý kiến, đóng góp tại Kỳ họp thứ 5 tới nhằm đảm bảo tốt hơn lợi ích, quyền lợi của người tiêu dùng.

Thứ trưởng Bộ Công Thương – Nguyễn Sinh Nhật Tân cảm ơn những ý kiến đóng góp của các đại biểu, chuyên gia, doanh nghiệp đối với dự án Luật

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội – Nguyễn Đức Hải đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội, chuyên gia và các doanh nghiệp đối với dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi).

Để dự án Luật trình lên Quốc hội xem xét trong Kỳ họp thứ 5 tới đạt hiệu quả, chất lượng, Phó Chủ tịch Quốc hội – Nguyễn Đức Hải yêu cầu cơ quan soạn thảo, thẩm tra dự án Luật cần rà soát về tính đồng bộ của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) với các luật khác; tránh sự chồng chéo để đảm bảo luật dễ nhớ, đi vào cuộc sống và có tính khả thi cao.

Phó Chủ tịch Quốc hội – Nguyễn Đức Hải phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo

Bên cạnh đó, các cơ quan, doanh nghiệp cũng cần quan tâm đến quyền lợi và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân; đánh giá tác động qua quá trình thực hiện luật Luật trong xử lý tranh chấp giữa doanh nghiệp, các bên liên quan đến người tiêu dùng. Mặt khác, cũng cần đề cập rõ vai trò, trách nhiệm của tổ chức trọng tài trong giải quyết tranh chấp giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Đồng thời, yêu cầu cơ quan soạn thảo và thẩm tra Dự án Luật (sửa đổi) có thể tổ chức Hội thảo để lấy ý kiến đầy đủ của các vùng, miền đối với các nội dung trong Dự thảo. Trên cơ sở những ý kiến đóng góp qua các cuộc họp, hội thảo đã và sẽ tiếp tục triển khai, các cơ quan tiếp tục tiếp thu, lắng nghe ý kiến để hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật trước khi trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 tới.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Dự thảo Thông tư về an toàn phương tiện thủy nội địa còn một số quy định thiếu khả thi

Trả lời Công văn số 7487/BCT-ĐTĐL ngày 23/11/2022 của Bộ Công Thương về việc đề nghị góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 21/2020/TT-BCT quy định về trình tự, thủ tục cấp giấy phép hoạt động điện lực (Dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bỏ một số quy định về tài liệu, thành phần hồ sơ tại Dự thảo.

VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bỏ một số quy định về tài liệu, thành phần hồ sơ tại Dự thảo – Ảnh minh họa: ITN

Thứ nhất, Điều 1.1 Dự thảo (sửa đổi Điều 7.3 Thông tư 21/2020/TT-BCT) bổ sung thành phần “tài liệu chứng minh thời gian làm việc trong lĩnh vực phát điện theo quy định” trong hồ sơ đề nghị cấp giấy phép lĩnh vực phát điện.

Tuy nhiên, theo VCCI, quy định này chưa rõ ràng ở điểm tài liệu nào sẽ được chấp nhận là có giá trị chứng minh? và “theo quy định” là quy định cụ thể nào? Hơn nữa, quy định này có thể khiến doanh nghiệp và người lao động mất thời gian, chi phí để lấy được tài liệu.

“Theo kinh nghiệm từ các thủ tục hành chính khác, kinh nghiệm làm việc của người lao động sẽ do người lao động và doanh nghiệp tự kê khai và tự chịu trách nhiệm theo nguyên tắc hậu kiểm. Do vậy, để đảm bảo không phát sinh thủ tục hành chính mới, đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này”, VCCI góp ý.

Cũng theo VCCI, góp ý này tương tự với Điều 1.2 (sửa đổi Điều 8.3), Điều 1.4 (sửa đổi Điều 9.3).

Thứ hai, Điều 1.2 Dự thảo (sửa đổi Điều 8.3 Thông tư 21/2020/TT-BCT) bổ sung thành phần bản sao hợp đồng lao động.

VCCI cho rằng, quy định này là không cần thiết vì người được nêu trong hồ sơ đương nhiên được hiểu là người lao động của doanh nghiệp. Bản sao hợp đồng lao động không có ý nghĩa nhiều trong việc chứng minh điều này.

“Theo kinh nghiệm từ các thủ tục hành chính khác, doanh nghiệp sẽ tự kê khai và tự chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin này. Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này”, VCCI góp ý.

Theo VCCI, góp ý này tương tự với Điều 1.4 (sửa đổi Điều 9.3).

Thứ ba, Điều 1.3 Dự thảo (sửa đổi Điều 8.4 Thông tư 21/2020/TT-BCT) bổ sung thành phần “bản sao biên bản nghiệm thu hoàn thành lắp đặt hạng mục công trình lưới điện chính”.

“Tuy nhiên, Điều 14.7a đã quy định các đơn vị truyền tải, phân phối điện phải có văn bản nghiệm thu xây dựng trước khi vận hành thương mại hoặc vận hành chính thức. Quy định tại Điều 14.7a là hợp lý vì doanh nghiệp có thể chạy song song nhiều thủ tục cùng lúc để nhanh chóng đi vào hoạt động. Khi đó, việc yêu cầu doanh nghiệp phải có văn bản nghiệm thu tại thời điểm nộp hồ sơ dường như là không cần thiết”, VCCI đánh giá.

Từ đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bỏ quy định này.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Dự thảo Thông tư về an toàn phương tiện thủy nội địa còn một số quy định thiếu khả thi

Theo đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời Công văn số 8170/BNN-BVTV ngày 02/12/2022 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc đề nghị góp ý Dự thảo Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng phân bón (Dự thảo).

Một số quy định tại Dự thảo Thông tư về chất lượng phân bón còn chưa phù hợp – Ảnh minh họa: ITN

Cụ thể, theo nội dụng văn bản, góp ý về chỉ tiêu hàm lượng lân hữu hiệu với phân superphosphat đơn, VCCI cho biết, Bảng 2 Phụ lục 1 Dự thảo quy định hàm lượng lân hữu hiệu (P2O5 hữu hiệu) với phân superphosphat đơn đạt từ 16% trở lên.

Tuy nhiên, quy định này có thể sẽ chưa hợp lý với thực tế hoạt động của doanh nghiệp trong nước thời gian tới. Bởi, theo phản ánh của doanh nghiệp, hàm lượng P2O5 trong quặng Apatit ở Viêt Nam đang có xu hướng giảm dần trong giai đoạn vừa qua, và sẽ chỉ có thể đáp ứng giới hạn dưới 30%. Đây là nguồn quặng Việt Nam duy nhất đang cung cấp cho các nhà máy sản xuất phân bón chứa lân. Khi đó, hàm lượng P2O5 hữu hiệu trong sản phẩm phân superphosphat đơn sẽ chỉ có thể đạt 15%.

“Mức chỉ tiêu như Dự thảo có thể tạo ra các tác động lớn đến hoạt động của các doanh nghiệp trong nước, với thực tế chất lượng nguyên liệu đầu vào và công nghệ, thiêt bị sản xuất hiện có. Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, cân nhắc lại tỷ lệ hàm lượng P2O5 hữu hiệu, có thể cân nhắc P2O5 hữu hiệu ≥ 15%, P2O5 trong nước ≥ 8,5%”, VCCI góp ý.

Đồng thời, theo VCCI, với góp ý tương tự như trên, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lại tỷ lệ P2O5 hữu hiệu trong phân lân-trung lượng tại Bảng 6 và tỷ lệ P2O5 hữu hiệu trong phân lân-hữu cơ tại Bảng 16 Phụ lục 1.

Bên cạnh những nội dung đã nêu, góp ý về quy định mức sai lệch so với chỉ tiêu chất lượng của hàm lượng kali hữu hiệu, theo VCCI, Bảng 5 Phụ lục 1 quy định, mức sai lệch so với mức đăng ký được chấp nhận về chỉ tiêu chất lượng của hàm lượng kali hữu hiệu (K2O hh) là 93%, trong khi mức sai lệch của các hàm lượng khác là 90%.

Tuy nhiên, theo phản ánh của doanh nghiệp, quy định như vậy là chưa phù hợp. Bởi, các sản phẩm phân hỗn hợp NPK, NK, PK đều được sản xuất theo phương pháp phối trộn, định lượng các nguyên liệu rắn dạng bột mịn chứa Nts, P2O5 hh, K2O hh bằng cân định lượng có sai số cân như nhau, nên mức sai lệch của các hàm lượng này nên được coi giống nhau. Hơn nữa, sai số định lượng nguyên liệu rắn cao hơn định lượng nguyên liệu lỏng, nên để ở mức 90% sẽ phù hợp hơn.

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc điều chỉnh mức sai lệch của K2O hh là 90%.

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]

>> Dự thảo Thông tư về quy chuẩn chất lượng phân bón: Một số quy định chưa phù hợp

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời Công văn số 1963/GSQL-GQ4 của Bộ Tài chính về việc đề nghị góp ý Dự thảo Thông tư quy định về xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu (Dự thảo).

VCCI vừa có văn bản góp ý Dự thảo Thông tư quy định về xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu – Ảnh minh họa: ITN

Theo đó, góp ý về quy định kiểm tra, xác định, xác minh xuất xứ hàng hóa xuất khẩu (Chương III), VCCI cho biết, theo quy định tại Dự thảo, cơ quan Hải quan sẽ thực hiện thủ tục để xác định trước xuất xứ hàng hóa đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu (theo đề nghị của tổ chức, cá nhân xuất khẩu, nhập khẩu); kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa xuất khẩu (bao gồm cả hàng hóa đã được cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa và hàng hóa chưa có Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa).

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, hiện nay, theo quy định của pháp luật về quản lý ngoại thương, Bộ Công Thương hoặc Tổ chức được Bộ Công Thương ủy quyền sẽ là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và thực hiện kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa xuất khẩu.

Như vậy, sẽ có trường hợp, doanh nghiệp được cấp C/O sẽ phải chịu sự giám sát, kiểm tra, xác minh của nhiều cơ quan cùng một lúc (cơ quan cấp C/O và cơ quan hải quan) gây ra sự chồng chéo trong quản lý và ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

“Để hạn chế tình trạng này, các quy định tại Dự thảo cần thiết kế theo hướng, cơ quan Hải quan không tiến hành kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa đối với những hàng hóa mà cơ quan, tổ chức cấp C/O đã kiểm tra, xác minh”, VCCI góp ý.

>> Dự thảo Thông tư về an toàn phương tiện thủy nội địa còn một số quy định thiếu khả thi

Trong đó, VCCI đề nghị, cân nhắc quy định về kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa xuất khẩu vì nguy cơ chồng chéo – Ảnh minh họa: ITN

Cụ thể, qua rà soát Dự thảo, VCCI đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, xem xét một số quy định như:

Về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu (Điều 6), theo quy định tại điểm c.5 khoản 1 Điều 6 Dự thảo, trường hợp người khai hải quan “xuất trình chứng từ chứng minh không đúng thời hạn quy định” (10 ngày kể từ ngày nhận được đề nghị của cơ quan hải quan), Chi cục Hải quan nơi đăng ký tờ khai hải quan báo cáo, đề xuất Cục Hải quan tỉnh, thành phố tiến hành kiểm tra, xác minh tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu.

Theo VCCI, quy định này được hiểu, trường hợp người khai hải quan có C/O nhưng không xuất trình trong thời hạn quy định, cơ quan Hải quan sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu. Tại Điều 8 Dự thảo về kiểm tra tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu, không thấy có quy định về sự phối hợp giữa cơ quan Hải quan và cơ quan, tổ chức cấp C/O trong việc kiểm tra, xác minh tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu.

Trong khi, theo quy định tại Thông tư 39/2018/TT-BCT, cơ quan, tổ chức cấp C/O sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa tại cơ sở sẩn xuất theo xác suất, định kỳ hoặc có lý do nghi ngờ gian lận xuất xứ (khoản 2 Điều 13). “Cơ quan chức năng khác trong nước đề nghị phối hợp khi có lý do nghi ngờ hoặc phát hiện dấu hiệu gian lận xuất xứ hàng hóa” (khoản 3 Điều 11).

“Như vậy, quy định trên tại Dự thảo có thể sẽ dẫn tới trường hợp, doanh nghiệp đã được cấp C/O sẽ phải tiếp hai đoàn kiểm tra xuất xứ hàng hóa từ hai cơ quan, tổ chức khác nhau. Để hạn chế tình trạng này, đề nghị Ban soạn thảo sửa đổi, bổ sung quy định trên theo hướng, cơ quan hải quan sẽ thông báo tới cơ quan, tổ chức cấp C/O để phối hợp kiểm tra, xác minh cơ sở sản xuất. Trong trường hợp trước đó, cơ quan, tổ chức cấp C/O đã kiểm tra, xác minh cơ sở sản xuất thì sẽ thông báo cho cơ quan hải quan về kết quả xác minh, kiểm tra”, VCCI góp ý.

Về xử lý kết quả xác minh tại cơ quan, tổ chức cấp chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, kết quả kiểm tra tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu (Điều 9), cụ thể khoản 2 Điều 9 Dự thảo quy định “căn cứ thông tin, hồ sơ, chứng từ, tài liệu, dữ liệu, kết quả xác minh tại cơ quan, tổ chức cấp chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, kết quả kiểm tra tại cơ sở sản xuất, nội dung giải trình của người khai hải quan” cơ quan Hải quan xử lý như sau: “trường hợp không đủ cơ sở chứng minh nội dung khai xuất xứ hàng hóa là phù hợp, cơ quan hải quan căn cứ vào các hồ sơ hiện có xử lý vi phạm theo quy định và yêu cầu người khai hải quan khai bổ sung xuất xứ chính xác theo kết quả kiểm tra, xác minh, xác định xuất xứ hàng hóa của cơ quan Hải quan, đồng thời thông báo kết quả kiểm tra xác minh xuất xứ cho cơ quan có thẩm quyền cấp C/O để biết”.

VCCI cho rằng, quy định này có thể đưa đến cách hiểu, cơ quan Hải quan sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh kể cả trong trường hợp cơ quan, tổ chức cấp chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa đã cấp C/O, và hoặc đã kiểm tra, xác minh tại cơ sở sản xuất. Điều này sẽ tạo ra gánh nặng về chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và làm giảm ý nghĩa của hoạt động cấp C/O cũng như kiểm tra, xác minh của cơ quan, tổ chức cấp C/O.

Mặt khác, việc cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra, xác minh trong trường hợp hàng hóa của người khai hải quan đã được cấp C/O, đã được kiểm tra, xác minh bởi cơ quan, tổ chức cấp C/O có thể sẽ có trường hợp kết quả xác minh, kiểm tra của cơ quan Hải quan và tổ chức cấp C/O khác nhau. Trường hợp này thì kết quả nào sẽ được công nhận và sử dụng? Và căn cứ vào đâu để xác định việc lựa chọn đó?

Để đảm bảo tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và tránh chồng chéo giữa hoạt động của các cơ quan, tổ chức, VCCI đề nghị Ban soạn thảo điều chỉnh quy định rõ ràng theo hướng, cơ quan hải quan chỉ kiểm tra, xác minh các trường hợp hàng hóa chưa được cấp C/O; trong trường hợp hàng hóa đã được cấp C/O thì sử dụng kết quả kiểm tra, xác minh của cơ quan, tổ chức cấp C/O.

Bên cạnh những nội dung đã nêu, VCCI cũng đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc một số quy định liên quan đến: Xác minh tại cơ quan, tổ chức cấp chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu (Điều 7); Kiểm tra tại cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu (điểm c khoản 5 Điều 8).

[wpcc-script language=”javascript” src=”https://diendandoanhnghiep.vn/js/raty/jquery.raty.js”]

[wpcc-script]