Đã nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi chiến tranh kết thúc, nhưng ký ức về những ngày tháng ác liệt vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí của những người cựu binh Quảng Trị. Những vết thương chiến tranh trên cơ thể họ vẫn còn đau nhức, nhưng tinh thần thép và trái tim can trường của họ vẫn là nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ hôm nay.

Tại vùng đất Vĩnh Linh, Quảng Trị, nơi được biết đến với tên ‘Lũy thép’ trong kháng chiến chống Mỹ, chúng tôi đã có cơ hội gặp gỡ cựu binh Trần Bá Minh Xượng, người lính từng đi qua nhiều chiến trường ác liệt. Ông Xượng nhập ngũ năm 1960 và hoạt động bí mật trong lòng địch tại Gia Lai trong suốt 15 năm. Những ký ức về đồng đội, về những ngày tháng chiến tranh khốc liệt vẫn còn hiện rõ trong tâm trí ông.

Ông Xượng nhớ lại: ‘Ngày đó, tôi lên đường với cái cuốc, cái xẻng thay súng đạn. Ai cũng không biết sợ chi hết, chỉ mong Tổ quốc sạch bóng thù’. May mắn trở về sau chiến tranh, nhưng cơ thể ông vẫn còn mang những mảnh đạn và di chứng của chất độc màu da cam.

Chúng tôi cũng có dịp gặp gỡ ông Võ Văn Hoãn, cựu binh từng tham gia trận đánh tại Thành cổ Quảng Trị. Ông Hoãn bị nhiễm chất độc da cam và vẫn còn những dấu tích tàn khốc của chiến tranh trên cơ thể. Ông nhớ lại: ‘Lúc đó mình không sợ gì hết, chỉ có một suy nghĩ là phải đánh để đất nước hòa bình, vì dân mà chiến đấu’.

Ông Trần Đình Liền, cựu binh từng chỉ huy xe tăng trong trận đánh Cửa Việt, Quảng Trị, vẫn giữ được phong thái dứt khoát của người chỉ huy năm xưa. Ông Liền nhập ngũ năm 1967 và trực tiếp điều khiển xe tăng xông pha giữa làn bom đạn. Đến nay, trên cơ thể ông vẫn còn nhiều mảnh đạn chưa thể lấy ra.

Ông Nguyễn Văn Minh, cựu binh từng bị trúng mảnh bom ở mắt, vẫn còn nhớ rõ ký ức về những người bạn cùng vào sinh ra tử. Ông Minh bật khóc khi nhớ lại: ‘Tôi nằm giữa hố bom, tưởng mình chết rồi. Cạnh tôi, anh em hy sinh hết cả. Một người bạn thân, trước khi mất đã nắm tay tôi nói: ‘Sống thay phần tao”.

Những câu chuyện của các cựu binh Quảng Trị là minh chứng sống động cho sự hy sinh và lòng quả cảm của thế hệ cha anh. Trong hành trình tri ân của thế hệ trẻ hôm nay, sự xúc động hiện lên trong ánh mắt, trong từng lời thăm hỏi giản dị mà chan chứa nghĩa tình, tất cả như nhắn gửi rằng lòng biết ơn luôn mãi được khắc ghi trong tim.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ, báo Dân trí đã phối hợp với Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an), Công ty Cổ phần Dược phẩm Pharmacity tổ chức chương trình khám sức khỏe và tặng quà cho các cựu chiến binh tại Quảng Trị. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những hy sinh của các thế hệ cha anh sẽ luôn được ghi nhớ.

Ông Lưu Văn Ninh, một thương binh hạng 2/4 tại phường Long Biên, Hà Nội, là một tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt huyết với cộng đồng. Sinh năm 1951, ông đã tham gia chiến trường khi mới 17 tuổi và trở về với những vết thương không còn lành lặn. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, ông đã chọn cách tiếp tục sống và cống hiến cho xã hội.

Ông Ninh đã kể lại những ký ức không thể nào quên về cuộc chiến tranh khốc liệt khi xưa. Năm 1968, ông quyết định tình nguyện lên đường chiến đấu, dù đang học lớp 10 tại Hà Nội. Cuộc chiến đã lùi xa hơn nửa thế kỷ, nhưng ông vẫn nhớ như in những ngày tháng bom đạn. Sau chiến tranh, ông bị thương nghiêm trọng và mất một cánh tay. Nhưng ông không để điều đó ngăn cản mình tiếp tục sống và cống hiến.

Sau khi về hưu vào năm 1992, ông Ninh không ngừng nghĩ cách làm sao để xây dựng cộng đồng ngày một tốt đẹp hơn. Ông đứng ra thành lập tổ vay vốn giúp các hộ nghèo có điều kiện làm ăn, phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Ông cũng xây dựng đội văn nghệ cựu chiến binh của tổ dân phố, và tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục truyền thống, kết nối trường học với cựu chiến binh để tổ chức các buổi ngoại khóa, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, kể chuyện lịch sử cho học sinh.

Ông Ninh luôn cố gắng hoàn thành tốt mọi việc để không phụ lòng bà con. Ông cũng là người tiên phong trong các hoạt động giáo dục truyền thống, kết nối trường học với cựu chiến binh để tổ chức các buổi ngoại khóa, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, kể chuyện lịch sử cho học sinh. Ông nhắn nhủ với thế hệ trẻ rằng: “Thời nào cũng cần bản lĩnh. Thời chúng tôi chiến đấu bằng súng đạn, thì các bạn trẻ hôm nay cần chiến đấu bằng tri thức. Phải học tập, rèn luyện và sống có trách nhiệm để đưa đất nước tiến xa hơn, để sánh vai và không thua kém các nước trên thế giới.”

Hiện tại, ông Ninh đã hơn 70 tuổi, nhưng vẫn cùng vợ đồng hành trong mọi công việc. Bà Thơ, vợ ông, là Chi hội trưởng phụ nữ ở địa phương, góp phần tích cực vào các hoạt động vì phụ nữ và trẻ em. Cuộc sống mà ông đang sống là bản anh hùng ca không lời. Đó là cách ông tri ân quá khứ, là lời cảm ơn dành cho đồng đội đã hy sinh và là ngọn đèn soi đường cho lớp trẻ hôm nay học tập, noi theo.