Sinh viên ngành Công nghệ thông tin (CNTT) hiện đang đối mặt với áp lực chuyển mình nhanh chóng để thích nghi với sự phát triển như vũ bão của trí tuệ nhân tạo (AI). Áp lực này không chỉ đến từ việc cạnh tranh việc làm với bạn bè, mà còn từ cuộc đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi.

Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cô cảm thấy như công nghệ đang “đuổi kịp” hoặc vượt mặt mình mỗi ngày. Ngoài việc hoàn thành đồ án tốt nghiệp và tìm nơi thực tập, Giang còn phải đối mặt với những câu hỏi lớn về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng.

Theo Giang, sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế.

Anh Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, cho rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn.

Doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường. Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn khi ứng tuyển vào các công ty công nghệ. (Tìm hiểu thêm về HRI Group tại https://www.hiri.com.vn/)

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một “phao cứu sinh”, mà hãy coi nó như một “cộng sự thông minh” giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

Trong khuôn khổ Giải Vô địch Thế giới lần thứ 5 về Khoa học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo, Tổ chức Quốc tế các Nhà Khoa học Dữ liệu (ISODS) đã tổ chức cuộc thi Miss World AI2025. Sự kiện này là sự kết hợp độc đáo giữa công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong quảng cáo, sáng tạo nội dung và mỹ thuật số, thu hút sự tham gia của các đội từ khắp nơi trên thế giới.

Miss World AI2025 năm nay có sự đồng hành của Google với vai trò nhà tài trợ quảng cáo và VnBusiness là đơn vị bảo trợ truyền thông. Điểm nổi bật của cuộc thi là cho phép nhân vật trong video dự thi có thể là người thật, nhân vật AI hoặc sự kết hợp cả hai, mở ra cách tiếp cận mới cho ngành quảng cáo và truyền thông toàn cầu.

Sau giai đoạn chuẩn bị từ cuối năm 2023 tại Boston (Hoa Kỳ), cuộc thi đã chính thức được khởi động từ tháng 4/2025. Các đội thi bao gồm từ 1 đến 5 thành viên, là sinh viên, học sinh và người đi làm, được khuyến khích tìm kiếm nhà tài trợ để phát triển sản phẩm. Sự kiện này không chỉ khuyến khích sự sáng tạo mà còn tạo cơ hội cho các đội tiếp cận với những yêu cầu quảng cáo thực tế từ các đơn vị tài trợ.

Kết quả chung cuộc cho thấy sự cạnh tranh gay gắt giữa các đội. Giải Nhất đã được trao cho đội Rajput (Ấn Độ) với video quảng cáo kem chăm sóc da tích hợp AI. Đội JMM (Hoa Kỳ) với sản phẩm robot phục vụ nhà hàng điều khiển bằng AI đã giành Giải Nhì. Hai đội đồng hạng bao gồm MayaLeela (Ấn Độ) với giọng nói AI “Maya” và Iris Bettencourt (Bồ Đào Nha) với người mẫu AI cùng tên đã giành Giải Ba.

Đáng chú ý, ba đội Việt Nam đã xuất sắc giành giải Khuyến khích, gồm: Đội SVB với nền tảng LocaAI Talk, đội MDNguyen với video âm nhạc ứng dụng Generative AI, và đội AIgen với sản phẩm truyền thông quảng bá yến sào bằng AI. Thành tích của các đội Việt Nam tại Miss World AI2025 là một bước tiến mới khẳng định năng lực AI của Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Cuộc thi Miss World AI2025 không chỉ tôn vinh những giải pháp sáng tạo mà còn tạo ra mạng lưới kết nối giữa sinh viên, chuyên gia công nghệ và doanh nghiệp toàn cầu. Các đội thi được tiếp cận trực tiếp với những yêu cầu quảng cáo thực tế từ các đơn vị tài trợ, mở ra cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực AI, marketing kỹ thuật số và truyền thông sáng tạo.

ISODS, đơn vị tổ chức cuộc thi, là tổ chức phi lợi nhuận đăng ký tại Massachusetts (Hoa Kỳ), kết nối các chuyên gia và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực Khoa học Dữ liệu và AI toàn cầu. Với những hoạt động trong chuẩn hóa ngành Khoa Học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo, ISODS đã tạo cơ hội thực tập và phát triển nghề nghiệp cho sinh viên Việt Nam thông qua các dự án và chương trình nghiên cứu quốc tế.

Thông tin về cuộc thi và các đội tham gia có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của ISODS. Đây là một sự kiện đáng chú ý cho những ai quan tâm đến sự phát triển của trí tuệ nhân tạo và ứng dụng trong quảng cáo và truyền thông.