Ngày 29/7, Thành ủy Đà Nẵng đã tổ chức hội nghị đánh giá tình hình một tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn. Kể từ ngày 1/7, các sở, ban, ngành, xã, phường, đặc khu của Đà Nẵng đã cơ bản kiện toàn tổ chức bộ máy nhằm đảm bảo hoạt động liên tục, không gián đoạn.

Trong quá trình triển khai, Sở Nội vụ thành phố Đà Nẵng đã phân bổ chỉ tiêu biên chế đảm bảo theo quy định. Tổng số cán bộ, công chức, viên chức được giao là 53.314 chỉ tiêu, trong đó có 2.692 chỉ tiêu cán bộ, công chức cấp tỉnh; 5.714 chỉ tiêu cán bộ, công chức cấp xã; 44.908 chỉ tiêu người làm việc hưởng lương từ ngân sách tại các đơn vị sự nghiệp công lập.

Chính quyền đã công khai các quyết định và thủ tục hành chính với 2.291 thủ tục, trong đó có 2.114 thủ tục theo quy định của bộ, ngành và 177 thủ tục hành chính đặc thù. Số lượng dịch vụ công trực tuyến được tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia là 2.056 thủ tục và 228 thủ tục cung cấp thông tin.

Về hệ thống mạng, hạ tầng công nghệ thông tin, thành phố đã hoàn thành bố trí đến 100% cấp xã. Các xã, phường cũng bố trí cơ bản trang thiết bị, hạ tầng mạng tại trung tâm phục vụ hành chính công; thiết lập, cung cấp tài khoản sử dụng cho cán bộ, công chức trên các hệ thống dùng chung.

Tuy nhiên, trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, một số xã, phường phát sinh khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính. Một vấn đề khác là hệ thống mạng tại khu vực miền núi còn yếu, đường truyền Internet không ổn định, thường mất kết nối hoặc tốc độ chậm, ảnh hưởng đến truy cập, xử lý văn bản và thực hiện dịch vụ công.

Tại hội nghị, lãnh đạo các phường, xã kiến nghị thành phố tiếp tục tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tiếp tục hoạt động hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đánh giá cao những kết quả đạt được bước đầu sau một tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, ông Quảng yêu cầu các cấp chính quyền địa phương tập trung đánh giá lại toàn diện kết quả đạt được sau một tháng vận hành. Trong đó, lựa chọn, phân cấp trách nhiệm đến từng cá nhân lãnh đạo, những việc cấp bách cần tập trung xử lý trước.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đề nghị các cấp lãnh đạo soi lại mục tiêu của cấp chính quyền địa phương 2 cấp mới, nhất là chính quyền cấp cơ sở đã phục vụ người dân tốt hơn chưa, đã gần dân, sát dân hơn chưa, có gì khúc mắc hay không?. Đối với các khó khăn, ông Quảng lưu ý, cần nhìn nhận một cách toàn diện và không thể đánh đồng các phường, xã trung tâm với các xã vùng núi, biên giới.

Sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh của Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM đã triển khai nhiều dự án có ý nghĩa và thiết thực tại tỉnh Đồng Tháp và TP.HCM. Những dự án này không chỉ mang lại ánh sáng cho đường nông thôn mà còn hỗ trợ địa phương trong việc số hóa địa chỉ đỏ và thực hiện các thủ tục hành chính.

Theo anh Nguyễn Hữu Tình, chuyên viên Trung tâm Hành chính công xã Phú Hựu, tỉnh Đồng Tháp, các dự án của sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM đã mang lại niềm vui cho người dân địa phương. “Đây là những công trình thuộc diện cấp bách của địa phương cần được thực hiện trọng tâm trong năm. Nên khi các bạn về thực hiện những công trình này, người dân rất vui mừng, phấn khởi.”

Một trong những công trình nổi bật là tuyến đèn thắp sáng đường nông thôn dài 3 km. Anh Tình cho biết tuyến đèn này trước đây do người dân tự đóng góp và trang bị, nhưng chất lượng không đảm bảo và đã xuống cấp. “Khi sinh viên về thay mới lại cho tuyến đèn đường này, người dân ai cũng vui mừng.”

Ngoài ra, đội hình sinh viên tình nguyện của Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM cũng đã hỗ trợ địa phương thực hiện số hóa địa chỉ đỏ Đền thần An Phú Thuận. “Bây giờ, người dân hoặc du khách khi đến đây có thể quét mã QR để cập nhật thông tin về đền thần, rất tiện ích.”

Đỗ Khánh An, Đội trưởng đội hình thường trực tại xã An Phú Thuận, cho biết các bạn đã làm việc bất kể thời tiết khắc nghiệt để thực hiện công trình lắp đặt tuyến đường điện dài 3 km. “Trong thời gian thực hiện chiến dịch, có những ngày nắng rất gắt, nhưng với tinh thần xung kích tình nguyện, các bạn vẫn nhiệt huyết, hăng say làm việc và thành quả là hoàn thành công trình trước tiến độ được giao.”

Nguyễn Hoàng Duy, Phó bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đoàn Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, cho biết chiến dịch năm nay của trường đã chủ động thực hiện các công trình, phần việc mới, kịp thời đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng theo tình hình thực tế tại từng địa phương, đơn vị. “Trong đó, trọng tâm là việc chăm lo cho các đối tượng, gia đình khó khăn, nhà ở xuống cấp có được nơi ở, sinh hoạt đảm bảo an toàn, hiệu quả và cuộc sống tốt hơn.”

Trần Văn Hiệp, đội phó của đội hình tại xã An Nhơn Tây, cho biết các bạn đã hỗ trợ người dân thực hiện các dịch vụ công trực tuyến như đăng ký khai báo tình trạng hôn nhân, đất đai, khai tử…; hướng dẫn người dân làm các thủ tục hành chính, điền, khai các thông tin; nhập và nộp hồ sơ trực tuyến lên trang dịch vụ công giúp các thủ tục trở nên nhanh chóng và dễ dàng xử lý.

Chiến dịch tình nguyện Mùa hè xanh Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM với sự tham gia của hơn 500 sinh viên đã thực hiện nhiều công trình, phần việc trọng điểm, bao gồm xây dựng tuyến đèn đường thắp sáng đường quê dài hơn 3 km; xây dựng, sửa chữa nhà dột, nhà tạm cho hộ gia đình chính sách; thực hiện tuyến đèn đường năng lượng mặt trời ‘Thắp sáng đường quê’; tặng hơn 100 suất quà, học bổng; tổ chức 1 lớp học ‘Gia sư áo xanh’. Thông tin về các hoạt động của chiến dịch có thể được tìm thấy trên các trang web và mạng xã hội.

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại nhiều địa phương đang gặp phải khó khăn do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng. Để giải quyết vấn đề này, các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.

Tại Nghệ An, Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Viết Hưng cho biết rằng nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ, chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao chuyên môn và kỹ năng.

Tương tự, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu để giúp cán bộ, công chức cấp xã nâng cao năng lực.

Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh. Giám đốc Sở Nội vụ Nghệ An nhận định chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn. Điều này đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã phải có sự chuẩn bị tốt hơn để đáp ứng yêu cầu mới.

Tại Lâm Đồng, lãnh đạo Sở Nội vụ nêu ra một trường hợp điển hình là một chuyên viên từng tinh thông chuyên môn tại cấp tỉnh, nhưng khi về xã – nơi được chuyển giao về hơn 1.000 thủ tục hành chính – cũng gặp nhiều khó khăn ban đầu. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc đào tạo và hỗ trợ đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Nhiều địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp.

Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã và sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức.

Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới. Việc này sẽ giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có thể yên tâm công tác và cống hiến cho sự phát triển của địa phương.

Quảng Ninh đã triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7, dẫn đến việc điều chuyển các Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cấp huyện về hai ban quản lý dự án cấp tỉnh. Sau quá trình rà soát và tiếp nhận, các dự án đang được đẩy nhanh tiến độ thi công để đảm bảo tỷ lệ giải ngân theo chỉ đạo của tỉnh.

Một trong những dự án đang được triển khai gấp rút là dự án Trường THCS và THPT Tiên Yên, với tổng nguồn vốn đầu tư gần 159 tỷ đồng. Dự án này đã được chuyển giao về Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực II làm chủ đầu tư vào giữa tháng 5. Hiện tại, dự án đang triển khai theo đúng trình tự và kế hoạch đặt ra, với hai khối nhà chính 4 tầng và 5 tầng đã hoàn thành đào móng.

Dự án tuyến đường kết nối từ QL4B đến QL18 cũng đang được triển khai gấp rút với tổng mức đầu tư gần 500 tỷ đồng. Dự án đã thi công hoàn thành trên 50% khối lượng công việc, trong đó các hạng mục chính là cầu và nền đường đều đảm bảo tiến độ đặt ra.

Ngoài ra, công tác thanh toán khối lượng giải ngân nguồn vốn đầu tư công cũng được các chủ đầu tư tập trung triển khai. Ông Phạm Thành Hưng, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án khu vực I tỉnh Quảng Ninh, cho biết hiện Ban đang làm chủ đầu tư 360 dự án với tổng nguồn vốn đầu tư trên 3.687 tỷ đồng. Đơn vị đang tập trung rà soát khó khăn của từng dự án, phấn đấu đến hết tháng 7 này sẽ hoàn thành giải ngân được gần 1.700 tỷ đồng, đạt gần 46% nguồn vốn được giao.

Kết thúc 6 tháng đầu năm 2025, công tác giải ngân nguồn vốn đầu tư công toàn tỉnh đạt 4.245 tỷ đồng, bằng 32,4% kế hoạch vốn, cao hơn so với cùng kỳ (21,5%). Điều này cho thấy nỗ lực của chính quyền tỉnh Quảng Ninh trong việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn đầu tư công và triển khai các dự án trọng điểm.

Cục Thuế thuộc Bộ Tài chính vừa ban hành Công văn số 2386/CT-CS vào ngày 10/7/2025, trong đó cung cấp các hướng dẫn mới về việc xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

Trong công văn này, Cục Thuế nhấn mạnh về thẩm quyền được phân định cho Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp xã về lĩnh vực thuế. Cụ thể, liên quan đến nội dung phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết rằng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế. Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương. Việc này sẽ giúp cho công tác quản lý thuế được thực hiện thống nhất và hiệu quả hơn.

Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều cán bộ tỉnh, huyện đã chuyển về các xã, phường mới để nhận nhiệm vụ. Sự thay đổi này không chỉ mang lại môi trường làm việc mới mà còn tạo ra một “luồng gió mới” cho cơ sở với tinh thần sẵn sàng phục vụ nhân dân.

Gần dân, sát việc là một trong những yếu tố quan trọng trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ông Đỗ Văn Sơn, nguyên Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tuần Giáo cũ, nay đảm nhiệm vị trí Chủ tịch UBND xã Chiềng Sinh, cho biết rằng ông đã xác định trước khi về địa bàn rằng điều kiện hạ tầng, đời sống nhân dân và khả năng tiếp cận dịch vụ công còn hạn chế là nỗi trăn trở. Ngay trong những ngày đầu nhận nhiệm vụ, ông Sơn đã chủ trì các cuộc họp để nghe cán bộ, công chức xã, thôn, bản chia sẻ tâm tư, nguyện vọng.

Trên cơ sở đó, ông Sơn thẳng thắn bày tỏ quan điểm, ‘hiến kế’ cho lãnh đạo địa phương trong quá trình chỉ đạo, điều hành cho phù hợp với thực tế. Trong hơn 10 ngày qua, ông Sơn cùng tập thể lãnh đạo xã đã liên tiếp tổ chức các đoàn công tác về cơ sở, vừa để nắm địa bàn, mặt khác kịp thời ghi nhận, tháo gỡ các vấn đề ‘nóng’. Ông chia sẻ rằng việc hiểu cơ sở, hiểu dân là điều kiện tiên quyết để đưa ra các quyết sách phù hợp và tạo dựng lòng tin với nhân dân.

Ông Hà Quốc Thịnh, nguyên Chủ tịch UBND huyện Mường Chà (cũ), nay là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Mường Pồn, cũng xác định tinh thần phục vụ nhân dân. Ông đã chỉ đạo thành lập các tổ công tác xuống các bản để nắm tình hình, lắng nghe người dân và rà soát lại các điểm ‘nghẽn’ phát triển. Mới đây, Bí thư Đảng ủy Hà Quốc Thịnh cùng đoàn cán bộ xã khảo sát thực tế tại bản Cò Chạy2.

Đoàn cán bộ xã đã vượt suối, lưng áo đẫm mồ hôi về bản, để lại nhiều ấn tượng với đông đảo đảng viên và nhân dân địa phương. Then chốt của then chốt là cán bộ xã, phường phải bám sát cơ sở, hiểu dân và phục vụ dân tốt hơn. Việc điều động cán bộ cấp trên về xã, phường không chỉ là bước sắp xếp lại tổ chức, mà là chuyển biến về tư duy lãnh đạo, từ chỉ đạo hành chính sang phục vụ.

Việ điều động cán bộ cấp trên về cấp xã có trình độ chuyên môn sâu, có kỹ năng ứng dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật, sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cấp xã. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ công chức cấp xã hiện tại cũng phải tự hoàn thiện rất nhiều để đáp ứng đòi hỏi rất cao của cấp xã mới.

Muốn phục vụ nhân dân tốt hơn, cần phải có cán bộ tốt. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gắn với tổ chức bộ máy, cán bộ mới, gần dân, sát dân, phục vụ dân tốt hơn là chủ trương đúng đắn và hết sức cần thiết.